Μια χρόνια δανειοδότηση της χώρας από την Ευρώπη δεν φαίνεται τώρα διόλου απίθανη.
Και όμως, η Πορτογαλία εφάρμοσε όλους τους όρους και ήταν το παράδειγμα των Ευρωπαίων και του ΔΝΤ. Μήπως τελικά το πρόβλημα είναι αλλού και μας δουλεύουνε ψιλό γαζί;
Μέσα σε ένα κλίμα ισχυρής οικονομικής ύφεσης ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Πέδρο Πάσος Κοέλιο φαίνεται αποφασισμένος να ζητήσει από τους δημοσίους υπαλλήλους να βρίσκονται στις δουλειές τους ακόμα και την Τρίτη, κατά τη διάρκεια του λεγόμενου ‘’Εντρούντο’’, δηλαδή της κορύφωσης των γιορτών του αποκριάτικου φεστιβάλ της χώρας.
Ενάντια στους πολίτες οι οποίοι βλέπουν την κίνηση αυτή ως μία ‘’επίθεση’’ στον πολιτισμό τους, ο Πάσος αναφέρει πως θα πρέπει η λειτουργία του κράτους να αποδεσμευθεί από παλιές δομές και συνήθειες ακόμα και αν αυτές σχετίζονται με την παράδοση της χώρας.
Οι φίλοι της Αποκριάς δεν είναι ωστόσο οι μόνοι που δυσαρεστούνται από τα σχέδια του Πάσος, καθώς αναμένεται να ‘’κοπούν’’ ακόμα τέσσερις εθνικές αργίες όπως η Corpus Christi, η Κοίμηση της Θεοτόκου, η αργία για τον εορτασμό της Πρώτης Δημοκρατίας της Πορτογαλίας και , τέλος, η επέτειος του διαχωρισμού της από την Ισπανία το 1640.
Πρωτοφανείς περικοπές και μέτρα λιτότητας
Αυτό που φαίνεται να εκτιμάται ιδιαίτερα πάντως από την Τρόικα η οποία επισκέφτηκε και την Πορτογαλία, είναι ο υπερβάλλων ζήλος της κυβέρνησης να εφαρμόσει ένα βάναυσο μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα, με δυσθεώρητες αυξήσεις στη φορολογία, και σημαντικές περικοπές στις συντάξεις και τα επιδόματα ανεργίας.
Όλα τα παραπάνω καθιστούν την Πορτογαλία ένα ‘’παράδειγμα προς μίμηση’’ στην Ευρώπη σύμφωνα με τις επιταγές Βρυξελλών και Βερολίνου. Την ίδια ώρα που ο Γερμανός Υπουργός Οικονομικών , Βόλφγκανγκ Σόιμπλε εξήρε το έργο της πορτογαλικής κυβέρνησης ανακοινώνοντας επιπλέον οικονομική βοήθεια για τη χώρα πέραν των 78δις ευρώ που έχει ήδη λάβει, υπάρχει το εξής ερώτημα.
Έχει όντως η Πορτογαλία περισσότερες πιθανότητες να διασωθεί από ό,τι η Ελλάδα ή μήπως απλά θα αποτελέσει το επόμενο θύμα στο οικονομικό ντόμινο της ευρωπαϊκής κρίσης;
Σύμφωνα με τις χρηματοπιστωτικές αγορές υπάρχει μια πιθανότητα 71% η Πορτογαλία να χρεοκοπήσει μέσα στην επόμενη πενταετία γεγονός που φαίνεται και από τα κρατικά ασφάλιστρα κινδύνου που διαμορφώθηκαν στις αρχές Φεβρουαρίου.
Κατάρρευση της εγχώριας ζήτησης
Αυτή τη στιγμή με το ενδεχόμενο μια βραχυπρόθεσμης ή μεσοπρόθεσμης χρεοκοπίας να μην έχει ακόμα αποκλειστεί, η Πορτογαλία βρίσκεται σε μία βαθειά ύφεση η οποία μεταφράζεται στην καρατόμηση της αγοραστικής δυνατότητας των πολιτών. Η κατάρρευσης της εγχώριας ζήτησης έχει εκτοξεύσει την ανεργία σε επίπεδα ρεκόρ ενώ την περσινή χρονιά οι πωλήσεις αυτοκινήτων σημείωσαν μείωση της τάξης του 30%.
Όπως είναι αναμενόμενο οι κινητοποιήσεις των πολιτών διαρκώς εντείνονται, με 200.000 ανθρώπους να διαδηλώνουν στις 11 Φεβρουαρίου στους δρόμους της Λισαβόνας φωνάζοντας συνθήματα κατά της εξαθλίωσης και της ανισότητας. Από τις πικετοφορίες των διαδηλωτών δεν έλειψε φυσικά η μορφή της Γερμανίδας καγκελάριου Άνκελα Μέρκελ η οποία παρουσιαζόταν ως γυναίκα-εξουσιάτρια με τον πρωθυπουργό Πάσος γυμνό στα γόνατά της.
Ανταγωνιστικότητα για τη χώρα
Ελπιδοφόρα είναι ωστόσο τα σημάδια για να αύξηση της ανταγωνιστικότητας της Πορτογαλίας η οποία, σε αντίθεση με την Ελλάδα, διαθέτει εταιρείες έντονα ανταγωνιστικές ικανές να σταθούν στην παγκόσμια αγορά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το μεγαλύτερο εργοστάσιο χάρτου στην Ευρώπη που υπάρχει κοντά στο λιμάνι της πορτογαλικής Σετούμπαλ.
Οι εξαγωγές του εργοστασίου ακόμα και σε χώρες όπως η Γερμανία αυξάνονται διαρκώς, γεγονός που ευνοείται από τα μεγάλα δάση ευκάλυπτου που αναπτύσσονται αυτή τη στιγμή στη Πορτογαλία. Αν και οι οικολόγοι εναντιώνονται στην όλη διαδικασία, οι μικροκαλλιεργητές εξασφαλίζουν τις πολυπόθητες μακριές ίνες του δέντρου, την καλύτερη πρώτη ύλη για το χαρτί.
Εκτός από τη βιομηχανία χάρτου, στην χώρα είναι γενικότερα αναπτυγμένες οι εξαγωγές οι οποίες προέρχονται από γερμανικές εταιρείες που εγκαταστάθηκαν στη χώρα όταν προσχώρησε την Ε.Ε το 1986. Για παράδειγμα η Volkswagen διατηρεί στη Πορτογαλία 3.600 εργαζόμενους οι οποίοι παράγουν τα βαν της Sharan αλλά και μοντέλα αυτοκινήτων όπως το Eos και το Scirocco.
Επιπλέον η επίσης γερμανικής εταιρεία ηλεκτρικών ειδών Bosch απασχολεί αρκετές χιλιάδες εργαζομένων ενώ στην Μπράγκα της Βόρειας Πορτογαλίας ‘’τρέχει΄΄ τη μεγαλύτερη μονάδα παραγωγής ραδιόφωνων αυτοκινήτου στην Ευρώπη.
Είναι γεγονός βέβαια πως τα τελευταία χρόνια οι γερμανικές εταιρείες έχουν περιορίσει τις επενδύσεις τους στη Πορτογαλία παρόλο που παραμένει ανταγωνιστική λόγω των χαμηλών μισθών, χωρίς να συγκρίνεται ωστόσο με τους γλίσχρους μισθούς που επικρατούν στις ασιατικές χώρες.
Στο στόχαστρο οι εισαγωγές – εξαγωγές
Οι επιθεωρητές της Τρόικα έχουν εντοπίσει πως στην Πορτογαλία οι εισαγωγές αγροτικών προϊόντων είναι κατά 2,5 δις ευρώ περισσότερες από τις εξαγωγές, πρόβλημα που θα τεθεί προς επίλυση στις συναντήσεις τους με την κυβέρνηση της χώρας την επόμενη εβδομάδα.
Οι γνωρίζοντες την κατάσταση στη Γεωργία δεν εκπλήσσονται ωστόσο από τους αριθμούς καθώς σε πολλούς τομείς ήταν ευκολότερο να εισπράξει κάποιος απλά μια επιδότηση από το να καλλιεργήσει το προϊόν, όπως είναι για παράδειγμα η ελιά.
Ακόμα και η συγκομιδή των πορτοκαλιών φαίνεται τώρα ως όχι και τόσο κερδοφόρα καθώς τα μεροκάματα των Ρουμάνων οι οποίοι προσλαμβάνονταν για αυτή τη δουλειά έχουν αυξηθεί σημαντικά.
Ο πάλαι ποτέ κερδοφόρος τομέας του τουρισμού φαίνεται πως τώρα δεν αποφέρει ιδιαίτερα έσοδα στη χώρα καθώς η αποδυνάμωση της αγγλικής λίρας δημιουργεί προβλήματα στους βρετανούς τουρίστες, ενώ την ίδια ώρα οι φοροεισπρακτικές τακτικές της κυβέρνησης οδηγούν στην άνοσο των ενοικίων, και την ερήμωση πολλών κατοικιών ακόμα και στο κέντρο της Λισαβόνας, με τους ιδιοκτήτες να σφραγίζουν τα διαμερίσματά τους.
Μετανάστευση
Μετά την υπερπροσφορά δανείων και παροχών της προηγούμενης περιόδου οι τράπεζες αγωνίζονται τώρα επιβιώσουν πιέζοντας αφόρητα τους οφειλέτες για την καταβολή των χρεών τους. Ο Ντίας ο οποίος είναι Γερμανο-Πορτογάλος εργάζεται σε προμηθευτή ανταλλακτικών αυτοκινήτων και διδάσκει γερμανικά σε κέντρα ξένων γλωσσών για να τα βγάλει πέρα.
Τα μαθήματα γερμανικών φαίνεται πως ανθούν στην Πορτογαλία καθώς πολλοί νέοι εγκαταλείπουν τη χώρα τους για μια καριέρα στη Γερμανία.
Στο ίδιο κλίμα, ο Αλεξάντρε ντε Σούσα ευγενής και επαναστάτης τονίζει πως όλο και περισσότεροι φίλοι του εγκατέλειψαν την χώρα ενώ πέρυσι ο Καρβάλιο και κάποιοι φίλοι του ανήρτησαν στο Facebook το σύνθημα «η απελπισμένη γενιά», κινητοποιώντας σχεδόν 500.000 διαδηλωτές.
Οι νέοι είναι αυτοί που πλήττονται περισσότερο από τα μέτρα της κυβέρνησης, αλλά και από τις νέες ευέλικτες μορφές των εργασιακών σχέσεων που τους ακρωτηριάζουν βασικά εργασιακά δικαιώματα. Την ίδια ώρα που δεν έχουν κάποιο όφελος από το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης καλούνται να καταβάλουν εργασιακές εισφορές, ενώ πρέπει να ‘’ξεχάσουν’’ επιδόματα Χριστουγέννων ή διακοπών.
Στροφή στην ‘πραγματικότητα’
Είναι γεγονός πως η συνειδητοποίηση της κατάστασης από τους πολίτες αποδεικνύεται σωτήρια για την Πορτογαλία στη διάρκεια της κρίσης, καθώς το 85% των ψηφοφόρων επέλεξαν κόμματα τα οποία στηρίζουν τις μεταρρυθμίσεις του πρωθυπουργού Πάσος αναγνωρίζοντας πως ζούσαν πέραν των δυνατοτήτων τους και προθυμοποιούμενοι να δεχτούν τις αναγκαίες περικοπές.
Το διαθέσιμο εισόδημα αναμένεται να μειωθεί κατά ένα 6% επιπλέον αυτή τη χρονιά εξαιτίας των φορολογικών αυξήσεων και των μειώσεως στους μισθούς του Δημόσιου Τομέα, καθιστώντας έτσι αδύνατο το στόχο για ανάπτυξη της τάξεως του 2% ώστε να ξεπεραστεί η κρίση.
Για τους λόγους αυτούς η Τρόικα δεν αναμένεται στην προσεχή συνάντηση με τη κυβέρνηση να απαιτήσει νέα μέτρα λιτότητας αλλά αντ’ αυτού διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα δώσουν ώθηση στην εγχώρια οικονομία. Παράλληλα θεωρείται αναγκαία μία εργασιακή ανάταση, με περισσότερες ευκαιρίες εργασίας στους νέους.
Μέσα σε όλο αυτό το κλίμα η Λισαβόνα μαζί με άλλες πόλεις της Πορτογαλίας αποφάσισαν τον εορτασμό του καρναβαλιού και φέτος, παρά την οικονομική κρίση.
TVXS, Πέμπτη, 23 Φεβρουαρίου 2012 (Πορτογαλία: Άγρια λιτότητα χωρίς αντίκρισμα;)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου