Επιστήμονες από το Κέντρο Γήρανσης και Υγείας του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς ανακάλυψαν ότι ομάδα ηλικιωμένων με βαρηκοΐα παρουσίαζαν εκφύλιση της νοητικής λειτουργίας ταχύτερη κατά 30%-40% σε σύγκριση με όσους είχαν φυσιολογική ακοή. Επιπλέον, παρουσίασαν σημαντική νοητική διαταραχή 3,2 χρόνια νωρίτερα απ’ ό,τι οι συνομήλικοί τους με φυσιολογική ακοή.
Η επιβεβαίωση ότι ακοή και νοητικές λειτουργίες συσχετίζονται υποδηλώνει πως τα προβλήματα ακοής πρέπει να ελέγχονται και να αντιμετωπίζονται εγκαίρως. Ο Δημήτρης Κανδηλώρος, καθηγητής Ωτορινολαρυγγολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, εξηγεί τι πρέπει να κάνουν οι πάσχοντες.
Πώς μπορεί η μειωμένη ακοή να επηρεάσει τις νοητικές λειτουργίες;
Οι ακριβείς μηχανισμοί της συσχέτισης δεν είναι γνωστοί. Ωστόσο μπορεί να παίζουν ρόλο διάφοροι παράγοντες. Η κακή ψυχική κατάσταση του ατόμου επειδή δεν ακούει καλά και δεν συμμετέχει στις συζητήσεις, η απομόνωσή του από το περιβάλλον και η αδυναμία να παρακολουθήσει κοινωνικές εκδηλώσεις ενδέχεται να αποτελούν παράγοντες που επηρεάζουν την κοινωνικότητα και κατ’ επέκταση τις νοητικές λειτουργίες.
Η βαρηκοΐα μπορεί επίσης να αναγκάζει τον εγκέφαλο να αφιερώνει μεγάλο μέρος των δυνάμεών του στην επεξεργασία των ήχων, γεγονός που αποβαίνει εις βάρος της μνήμης και της σκέψης, ενώ ίσως υπάρχει και κάποια κοινή νευρολογική βλάβη μεταξύ των δύο καταστάσεων.
Πόσο συχνή είναι η απώλεια ακοής λόγω ηλικίας;
Υπολογίζεται ότι το 30%-35% των ατόμων ηλικίας 65-75 ετών και το 40%-50% των ατόμων ηλικίας άνω των 75 ετών πάσχουν από πρεσβυακουσία, δηλαδή από διαταραχή της ακοής λόγω ηλικίας (είναι το αντίστοιχο για την ακοή με την πρεσβυωπία για την όραση).
Πού οφείλεται η πρεσβυακουσία;
Καθώς γερνάμε επέρχεται φθορά όλων των οργάνων του σώματος, συνεπώς και αυτών της ακοής. Ο κοχλίας του αυτιού, που είναι υπεύθυνος για την ακοή, αποτελείται από τμήματα στα οποία υπάρχουν τα τριχωτά κύτταρα που εξυπηρετούν τις χαμηλές, τις μέσες και τις υψηλές συχνότητες.
Οι χαμηλές εδράζονται στην κορυφή του κοχλία, οι μέσες στη μέση του και οι υψηλές στη βασική έλικά του, η οποία είναι και η πρώτη που συναντά ο ήχος μπαίνοντας στον κοχλία. Οι υψηλές συχνότητες εξυπηρετούν τα σύμφωνα ενώ οι χαμηλές τα φωνήεντα.
Στην πρεσβυακουσία υπάρχει πτώση μόνο στις υψηλές συχνότητες, συνεπώς ο ασθενής δεν μπορεί να ακούσει καλά τα σύμφωνα αλλά ακούει καλά τα φωνήεντα, με αποτέλεσμα να αργεί να αντιληφθεί ότι έχει πρόβλημα.
Μετά τα 45-50 χρόνια, κατά μέσο όρο έχουμε έκπτωση 1-2 ντεσιμπέλ στις υψηλές συχνότητες ανά έτος ηλικίας.
Πώς επηρεάζει ο τρόπος ζωής την ακοή;
Η έκθεση στον θόρυβο, που μπορεί να έχει μικρή διάρκεια και μεγάλη ένταση ή και αντίστροφα, η λήψη διαφόρων φαρμάκων (λ.χ. ορισμένων αντιυπερτασικών, αντιβιοτικών), οι διάφορες ακτινοβολίες (λ.χ. του περιβάλλοντος ή για ιατρικούς λόγους) και ορισμένες παθήσεις (λ.χ. διαβήτης, νεφρική ανεπάρκεια, διαταραχές θυρεοειδούς) μπορεί να προκαλέσουν βαρηκοΐα υψηλών συχνοτήτων, η οποία παρατηρείται και σε ολοένα νεότερους ανθρώπους λόγω της εκκωφαντικής μουσικής.
Υπάρχουν τρόποι προστασίας;
Δεν μπορεί κάποιος να σταματήσει τη φθορά λόγω ηλικίας, αλλά με συχνές εξετάσεις (ανά έτος περίπου) του ακουστικού συστήματος με ακοόγραμμα παρέχεται μία εικόνα για το πώς θα εξελιχθεί μία βαρηκοΐα και συνιστάται η απαιτούμενη αγωγή. Ο πρώτος έλεγχος της ακοής πρέπει να γίνεται στα 60 χρόνια.
Οσον αφορά την απώλεια ακοής λόγω του τρόπου ζωής, συνιστάται κυρίως προστασία από τον θόρυβο (λ.χ. χαμηλή μουσική, ωτασπίδες κ.λπ.) και καλή ρύθμιση των προβλημάτων υγείας.
Αριθμοί
1 στα 8 παιδιά και έφηβοι έχουν απώλεια ακοής λόγω δυνατής μουσικής
45-50 ετών η ηλικία έναρξης της απώλειας ακοής λόγω ηλικίας
30-35% των ατόμων ηλικίας 65-75 ετών πάσχουν από πρεσβυακουσία
40-50% των ατόμων ηλικίας άνω των 75 ετών πάσχουν από πρεσβυακουσία
85 ντεσιμπέλ το όριο του ήχου πάνω από το οποίο αρχίζουν οι βλάβες της ακοής
30 λεπτά την ημέρα η μέγιστη διάρκεια της δυνατής μουσικής για να μην πληγεί η ακοή
Αιτίες βαρηκοΐας
* Απώλεια λόγω ηλικίας (πρεσβυακουσία)
* Δυνατός θόρυβος
* Ορισμένα φάρμακα
* Παθήσεις στον λαβύρινθο του αυτιού
* Ορισμένα αυτοάνοσα νοσήματα
* Τραυματισμοί στο κεφάλι
* Όγκοι του εγκεφάλου.
* Βλάβες στο μέσο ους
* Πολύπλοκες μεταβολές στα νευρικά μονοπάτια που οδηγούν στον εγκέφαλο.
Από τον θόρυβο κινδυνεύουν
*
Όσοι εκτίθενται σε δυνατούς ήχους κατά την εργασία τους (λ.χ.
εργαζόμενοι στις κατασκευές, αγρότες, μουσικοί, εργαζόμενοι σε
αεροδρόμια, ξυλοκόποι , εργαζόμενοι στις ένοπλες δυνάμεις )
* Παιδιά, έφηβοι και νέοι που ακούνε πάρα πολύ δυνατά μουσική (είτε με φορητές συσκευές ήχου είτε σε μπαρ και συναυλίες)
Αν απαντήσετε καταφατικά σε τρία ή περισσότερα από τα ερωτήματα που ακολουθούν, καλό είναι να απευθυνθείτε σε έναν ωτορινολαρυγγολόγο.
* Δυσκολεύεστε να ακούσετε το τηλέφωνο;
* Δυσκολεύεστε να ακούσετε όταν υπάρχει θόρυβος στο περιβάλλον γύρω σας;
* Δυσκολεύεστε να παρακολουθήσετε μία συζήτηση όταν μιλούν ταυτοχρόνως δύο ή περισσότερα άτομα;
* Καταβάλετε προσπάθεια για να κατανοήσετε μία συζήτηση;
* Έχετε την εντύπωση ότι οι γύρω σας δεν μιλούν καθαρά ή μουρμουρίζουν;
* Παρανοείτε ό,τι λένε οι άλλοι και απαντάτε λάθος;
* Ζητάτε συχνά από τους άλλους να επαναλάβουν ό,τι είπαν;
* Δυσκολεύεστε να κατανοήσετε τον λόγο των γυναικών και των παιδιών;
* Παραπονούνται οι γύρω σας ότι βάζετε πολύ δυνατά την τηλεόραση;
* Ακούτε συχνά ένα κουδούνισμα, ένα βουητό ή έναν υπόκωφο ήχο;
* Σας μοιάζουν μερικοί ήχοι πολύ δυνατοί;
Ακουστικά βαρηκοΐας
Όταν
η πρεσβυακουσία είναι προχωρημένη, συνιστάται η χρήση ενός ακουστικού
βαρηκοΐας, κατάλληλα προσαρμοσμένου για κάθε ασθενή, διότι αν εκείνος
έχει πρόβλημα στις υψηλές συχνότητες και του χορηγηθούν ακουστικά που
ενισχύουν και τις χαμηλές, θα παρουσιάσει δυσανεξία.
ΠΗΓΕΣ: National Institute on Deafness and Other Communication Disorders (NIDCD), American Academy of Audiology
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου