Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι το «Φινλανδικό Ολοήμερο» βασίστηκε σε βραβευμένο Ελληνικό μοντέλο;

Με αφορμή τα όσα λέχθησαν στην πρωινή εκπομπή του Antenna (16/9/2013) για το «Φινλανδικό (!) μοντέλο του Ολοημέρου Σχολείου», έχω, εκτιμώ, χρέος να καταθέσω προς αποκατάστασιν της Αλήθειας, προς ενημέρωσιν των νεωτέρων πολιτών και, κυρίως, προς αποκάλυψιν των αγνοούντων (;) ανιστόρητων ή ψευδομένων βουλευτών, τα εξής:

Την φιλοσοφία και την μεθοδολογία του Ολοημέρου Σχολείου, η Φινλανδία την υιοθέτησε από το αντίστοιχο Ελληνικό ερευνητικό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Αθηνών (1995), το οποίο σχεδίασα, παρουσίασα σε διεθνείς συναντήσεις και υλοποίησα με τους επιστημονικούς μου συνεργάτες, δυστυχώς μόνο για δύο χρόνια, σε 28 πιλοτικές μονάδες στην Ελληνική Επικράτεια.

Η αλλαγή της πολιτικής ηγεσίας του τότε ΥΠΕΠΘ (2000) το κατέστρεψε, μεταβάλλοντας «την Ελληνική πρόταση για του Ευρωπαϊκό σχολείο του μέλλοντος» και την, κατά την τότε Επίτροπο Παιδείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, “Best Practice” (Salon de l’ education, Paris 22-26/11/2000), σε ένα άκομψο και αντιπαιδαγωγικό «parking παιδιών» (βλ. εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, 31/7/2000).


Τώρα, το πώς είναι δυνατόν μια κατεξοχήν Ελληνική ερευνητική δράση να έχει βραβευθεί ως η καλύτερη ευρωπαϊκή πρόταση-μοντέλο για το σχολείο του μέλλοντος και στην Ελλάδα οι πολιτικές ηγεσίες αρχικά να την υποβαθμίζουν σε «σχολείο για parking παιδιών» και στην συνέχεια να την αγνοούν μέχρι του σημείου να τη θεωρούν ..φινλανδικό μοντέλο, αυτό θα το κρίνουν οι ίδιοι οι πολίτες.

Αυτό το σχολείο, που αποτελούσε μια ριζική αναμόρφωση του Εκπαιδευτικού μας συστήματος είχε ως φιλοσοφία: 

• Την εξάλειψη της έλλειψης ανταπόκρισης στις νέες συνθήκες της εκπαίδευσης στον 21ο αιώνα

• Την πρόθεση επίλυσης όλων των εδραιωμένων προβληματικών συνθηκών στη λειτουργία του συστήματος

• Είχε ως Παιδαγωγικό στόχο να βοηθήσει τον μαθητή να αναπτύξει τα ενδιαφέροντά του. Να καλλιεργήσει τις ενδιάθετες ικανότητές του με μέθοδο: την καθοδήγηση της γνωστικής διερεύνησης και την ενθάρρυνση της προσωπικής προσπάθειας του μαθητή στην ανακάλυψη της Γνώσης και στην καλλιέργεια δεξιοτήτων

• Είχε ως Μαθησιακό στόχο την κατανόηση και όχι την αποστήθιση.

• Ως Κοινωνικό στόχο: την αποδέσμευση των γονιών από μαθησιακές ευθύνες και πρόσθετα οικονομικά βάρη, εφόσον τα απαιτούμενα, για την καλλιέργεια του Νου, την ανάπτυξη του συναισθήματος και των σώματος του μαθητή, τα παρείχε το σχολείο, υποστηριζόμενο από τις πλέον κατάλληλες υποδομές.

• Νέα γνωστικά πεδία «μετάγγιζαν» στο παιδί Πολιτισμό και Παράδοση.

• Νέες, επίσης, δραστηριότητες, όπως π.χ. αυτή του «ευ επιχειρείν» διαμόρφωναν τον αυριανό επαγγελματία και δημιουργικό πολίτη.

• Η μέθοδός του είναι ένας συνδυασμός των «θεωριών του όλου πεδίου», της διερευνητικής και παιγνιώδους κατάληξης της γνωστικής μεθόδου του Piaget, με ταυτόχρονη εισαγωγή των βασικών ανθρωποποιητικών στοιχείων του Ελληνικού Ουμανισμού, της λαϊκής του Παράδοσης και Πολιτισμού

• Ίσως, για όλα αυτά, το λάτρεψαν οι μαθητές του, το αγάπησε η συντριπτική πλειοψηφία των εκπαιδευτικών του, που στο Σχολείο αυτό μεταβάλλονταν σε πραγματικούς «μέντορες» και το αποδέχθηκαν και στήριξαν με ελπίδα οι γονείς.

• Το πολέμησαν όμως με «λύσσα» κομματικές παρατάξεις, συνδικάτα, οικονομικά συμφέροντα, παράγοντες του ΥΠΕΠΘ και των διαφόρων τότε οργανισμών του.

Είναι όμως εξοργιστική πρόκληση, οι ίδιοι εκπρόσωποι πολιτικών παρατάξεων να το υμνούν σήμερα «εισαγόμενο» (όπως το θέλουν), ως «Φινλανδικό μοντέλο» αποκρύπτοντας ότι οι πολιτικές του προσπάθειες και τα αλλότρια της Ελληνικής κοινωνίας συμφέροντά τους, το τσάκισαν το 2000. Είναι εξίσου ανήθικη πρόκληση να επιχειρούν σήμερα να ρίξουν στη λήθη αυτό που ονομάσθηκε «Άνοιξη της Ελληνικής Εκπαίδευσης».

Ίσως, θα έπρεπε να δωρίσει ο εκδότης μου μερικά αντίτυπα του «Ολοημέρου Σχολείου» στην Βιβλιοθήκη της Ελληνικής Βουλής, για να μην έχουν «άλλοθι αγνοίας» οι επιθυμούντες να φαλκιδεύσουν την αλήθεια, ιδιαίτερα οι βουλευτές μας, κυρίως δε, όταν πρόκειται για την Εκπαίδευση των παιδιών του Ελληνικού Λαού.

Μαρία Τζάνη
Oμ. Καθηγήτρια του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Λόγιος Ερμής, Σάββατο, 5 Οκτωβρίου 2013 (Πόσοι άραγε γνωρίζουν ότι το «Φινλανδικό Ολοήμερο» υιοθέτησε το βραβευμένο Ελληνικό μοντέλο;)